Hypotheek - keuzes, keuzes

Een hypotheek is eigenlijk heel simpel: een lening met onderpand.
Hoe banken het "product" ook verder noemen, dit is en blijft het verhaal.
Wel zijn er wat details te kiezen. Details die wel impact op je leven kunnen hebben, veel zelfs, voor je geld of je mogelijkheden. De keuzes met de grootste impact zijn terugbetaaltijd en de hoeveelheid geld die je wilt lenen.

Je kan kiezen of je de volledige huizenprijs leent (of zelfs nog extra om de makelaar, belasting en notaris te betalen - "kosten koper" heet dat), of dat je minder leent. Minder lenen betekent dat je de rest van de koopsom zelf ophoest, vanaf een spaarrekening of zoiets. Dat moet je dan wel vooraf bij elkaar gespaard hebben.
Sparen is zowiezo een handige vaardigheid om te kunnen, als je met grote geldbedragen in de weer gaat, en met grote verantwoordelijkheden als een berg stenen die jij en je familie veilig en comfortabel moeten houden.
Als je geen spaargeld hebt, is een hypotheek misschien niet zo'n goede keuze. Lenen met inzet van je hele huis, en je hele verdienvermogen over 30 jaar? Het mag, maar je toekomst staat wel vast. In steen of beton. Tenminste, als alles blijft lopen, zoals je nu denkt. Maar denk dan nu eens aan scenario's waarbij het anders loopt, zoals werkeloosheid, (dure) ziekte van jou of je familie. Kun je dat scenario aan? Kun je dan het huis houden, door uitgaves te schrappen? Of verhuis je dan makkelijk?
Of verzeker je voor die vervelende scenarios? Dat kost geld, dus de lening afbetalen duurt dan langer. Kan de bank langer genieten van je rentebetalingen. Maar dat mag je natuurlijk kiezen. De economie zal blij zijn met je.
Of heb je dan nog andere opties? Een ander huis kiezen kan natuurlijk ook nog. Kleiner, op een andere plek, of waar nog klussen in te doen zijn (die je later kan doen).

Goed: je hebt je huis en eigen spaargeld-investering gekozen.
Dan komt daarna de keuze met de volgend grootste impact: hoe snel wil je terugbetalen?

30 jaar is de gebruikelijke terugbetaaltijd in Nederland. Dat stamt uit de tijd dat mensen tegen hun dertigste een hypotheek namen (omdat er kindertjes kwamen en mensen een beginnetje bij elkaar hadden gespaard). En ze wilden tegen hun pensioen van de hypotheekkosten af zijn, want je AOW plus eventueel pensioen is maximaal 70% van je salaris. Dan is het fijn als je maandlasten minder zijn dan in je salaris-tijd.
Maar dat is niet verplicht. Je kan ook langer hypothekeren, of korter.
Kies vooral iets wat past bij het leven dat jij leidt, of dat je wilt leiden. Denk eens 10 jaar vooruit, en 20 jaar. En 30 jaar. Hoe oud ben je dan? Verdien je dan nog, of ben je dan al met pensioen? Hoeveel komt er dan binnen elke maand? Je geldsituatie (met of zonder hypotheek tegen die tijd) zou daarbij moeten passen.

Pas daarna komen keuzes over hypotheekvormen en rentes in zicht.

Enne wist je dat:.. je ook nog de keuze hebt om het geld niet van een bank te lenen, maar van een familielid. Wel volgens dezelfde spelregels als met de bank, dus netjes vastleggen bij de notaris, rente betalen en de schuld aflossen. Dan mag je de hypotheekrente aftrekken van de belasting.
En het leuke voor dat familielid is dat het geleende geld niet meetelt in box 3 (vermogen), en dat de rente waarschijnlijk hoger is dat dat familielid krijgt op een spaarrekening. Dat is win-win.
Voor jou is de rente waarschijnlijk hetzelfde of iets minder dan bij de bank.

Na deze keuzes met de grootste impact, kun je nog kiezen voor de soort hypotheek. Dat maakt minder uit, maar heeft nog steeds genoeg invloed op je maandelijkse lasten, om eens de keuzes naast elkaar te leggen. Dat is genoeg stof voor een blog op zich zelf, dus: wordt vervolgd.